1. Pokrój wieprzowinę na większe kawałki. Ogórka rozetnij na pół i pokrój na kawałki zbliżone do wieprzowiny. Rozdziel shimeji i odetnij szypułki, pokrój umeboshi.

1. Smaż wieprzowinę na oleju sezamowym, gdy zmieni kolor dodaj shimeji i sake. 

1. Po ostygnięciu dołóż do dania ogórki, konbu, sos sojowy i umeboshi.

Składniki:

Bakłażan         1 (około 130 gramów)
Czerwona papryka 1
Miso             1 łyżka
Majonez          1 łyżka
Starty czosnek   do smaku

Wykonanie:

1. Po rozcięciu i odcięciu szypułki namocz bakłażan w słonej wodzie na minutę.Usuń nasiona i potnij na duże kawałki
2. Usuń nasiona i szupułkę papryki, potnij na duże kawałki.
3. Bakłażana i paprykę umieść w misce i podgrzej w mikrofali przez 3 minuty.
4. Wymieszaj z majonezem, miso i czosnkiem.

Majonez jest dobry na wszystko

Gotowe do wszamania!

„100 Live And Die” (Bruce Nauman)

„100 Live And Die” (Bruce Nauman) – przez pokazywanie sprzecznych komunikatów dawanych nam przez konsumpcyjny świat, twórca zwraca uwagę na bezsensowność tego przekazu. Tańcz i żyj, tańcz i umrzyj. Te słowa nie mają znaczenia, warto o tym pamiętać.

Prace Hiroshi Sugimoto wspaniale komponują się z architekturą i....

..... przyrodą

„Cultural Melting Bath” (Cai-Guo-Qiang)

Po wyjściu z muzeum udaliśmy się zobaczyć prace na zewnątrz muzeum. Okazało się jednak, że ominęliśmy „Cultural Melting Bath” (Cai-Guo-Qiang), tam wyskoczyliśmy drugiego dnia. Zewnętrzną wannę można tylko oglądać. Jedynie goście hotelu Benesse mogą z niej korzystać po wcześniejszej rezerwacji. Rzeźby i widok na morze muszą czynić taką kąpiel wyjątkową.
Schodząc po schodkach z muzeum Benesse House, dotarliśmy na małą polankę. Można na niej obejrzeć za darmo sporo prac.

„Three Squares Vertical Diagonal” (George Rickey)

Ciekawe są „Three Squares Vertical Diagonal” (George Rickey). Arysta ten tworzy kinetyczną sztukę, kwadraty lekko się poruszają i zmieniają na co dzień..

„Drink A Cup Of Tea” (Kazuo Katase)

Podobała mi się również czarka herbaty – „Drink A Cup Of Tea” (Kazuo Katase), być może niektórych zachęciła do zatrzymania się. 

Kolejna rzeźbo-instalacja

Dla fanów/fanek świecidełek

W pawilonie można było oglądać sztukę Waltera de Marii – „Seen/Unseen Know/ Unknown”.
Następnie udaliśmy się w kierunku Tsutsuji-so i zajrzeliśmy do sklepu tuż przed galerią Hiroshi Sugimoto. Znajduje się tam korytarz obklejony malutkimi lusterkami, które odbijają się w oknach. 

Rzeźby z daleka ...

i z ...

bliska

Wróciliśmy do portu, by zjeść obiad w Naoshima Yokocho. Posiłek był, jak na turystyczną miejscowość, bardzo tani i smaczny, a restauracja ładnie urządzona. Wybierając restaurację uważajcie, bo google często poleca miejsca, które splajtowały i są na stałe zamknięte.

Łażnia w środku

Naoshima Bath na zewnątrz

Stamtąd udaliśmy się do Naoshima Bath "I♥︎湯". Ta publiczna łaźnia ma naprawdę intrygujący charakter dzięki dekoracjom Shinro Ohtake. Do wieczora można ją zwiedzać za opłatą,  nocą zaś nie wolno robić zdjęć, ale można się zwyczajnie wykąpać. Niestety nasze miejsce pobytu było dość daleko, więc tylko pozwiedzałam i zakupiłam uroczy magnes, rezygnując z wymoczenia się z lokalsami.

Mikazukishoten

Następnie poszliśmy do mini kawiarni Mikazukishoten, gdzie wypiłam po raz pierwszy espresso z tonikiem, które stało się moim nowym ulubionym napojem. Miejsce to jest dość drogie i hipsterskie, można w nim kupić naklejki, ubrania, gadżety.
Kolejnym obiektem była Miyanoura Gallery 6 z oknami ozdobionymi zużytymi zapalniczkami.

Zużyte zapalniczki posłużyły jako dekoracja

Cofnęliśmy się do portu, tam oczywiście króluje „Czerwona Dynia” Yayoi Kusamy, do której można wejść do środka. Tuż przed nią znajdują się metalowe siedziska, które – o dziwo – nie były gorące nawet w 38-stopniowym upale. 

Siedziska do obserwacji

Dynia w środku

z oknem na niebo

Bunraku

Naoshima Pavilion

To jednak nie wszystko, bo do oglądania zachęca też Bunraku (Jose de Guimaraes) .

Naoshima Pavilion (Sou Fujimoto Architects) zaś daleka przypomina on koronkowy szkielet, a z bliska okazuje się, że jest zbudowany z metalowych prętów, a jego podłoga jest pomalowana w kratkę. Byliśmy już dość zmęczeni, więc postanowiliśmy zostawić bagaże w hotelu Menjuku Ura i wziąć prysznic.

SANAA

Stamtąd na piechotę poszliśmy do Naoshima Port Terminal. Ma on kształt chmury i został zaprojektowany przez pracownię SANAA. Architekci Kazuyo Sejima i Ryue Nishizawa w środku tej wyjątkowej konstrukcji umieścili poczekalnię, parking dla rowerów i toalety.

Kiedy krążyliśmy tak trochę bez celu, natrafiłam na pracę Ishikawa Kazuharu, a jej bezpretensjonalność i konkret mnie oczarowały. Znaleźliśmy też Honmura Lounge&Archive, w którym zaopatrzyłam się w ulotki i odkryłam, że ta organizacja restauruje porzucone stare budynki i przekształca je w dzieła sztuki. Minęliśmy też intrygujące architektonicznie Naoshima Town Office i surowy Naoshima Hall.

Zjedliśmy kolacje w Raumen Tsumu, które znajdowało się tuż pod naszym mieszkaniem i poszliśmy w noc, by pooglądać gwiazdy na pomoście. W Japonii w miastach jest tak jasno, że nie widać zbyt wielu gwiazd. Prawie zapomniałam, jak ich wiele na niebie.

Dzień drugi czas start

Proste japońskie śniadanie

Drugi dzień rozpoczęliśmy japońskim śniadaniem za 700 jenów w Ramen Tsumu i mieliśmy dojechać autobusem do portu, ale właścicielka podrzuciła nas autem do punktu wynajmu rowerów. Tam kupiliśmy w konbini śniadanie na kolejny dzień i udaliśmy się do odwiedzonego dzień wcześniej Honmura Lounge&Archive. Kupiliśmy za 1050 jenów Art House Project Multi-Site Ticket. Bilet ten był tak naprawdę ulotką z małą mapką i opisem wszystkim miejsc.

Minamidera

Zwiedzanie rozpoczęliśmy od Minamidera – czarnego budynku stojącego w miejscu dawnej świątyni, który ma być hołdem jej oddanym. Liczba odwiedzających jest limitowana. Było to fajne przeżycie, ale stresujące, bo kolejny raz popełniłam faux pas. W środku panuje kompletna ciemność i przewodnik/przewodniczka ostrzega, kiedy skręcić i w jakim iść kierunku. Należy wyłączyć wszelkie źródła światła. Po wejściu do pomieszczenia siada się na ławce. Tuż przed nami widać biały ekran, który wydawałoby się, że faluje i można rozpoznać drobne lampy. Jednak wszystko widać bardzo niewyraźnie, nie wiedziałam, jak duże jest pomieszczenie i czy coś znajduje się przede mną. Z czasem oczy się przyzwyczajają i można chodzić po pokoju, tutaj ja dałam ciała, bo zapomniałam schować swój tani smartwatch i on się zaświecił, co bardzo zirytowało dwie panie. Jeśli więc kiedykolwiek zajrzycie do tego miejsca, pamiętajcie o wszystkich gadżetach, które mogą emitować światło. Ja uwielbiam ciemność, więc jak najbardziej polecam to doświadczenie. Delikatna instalacja Jamesa Turrella całkiem mnie zaintrygowała.

Stamtąd wyskoczyliśmy do supermarketu, gdzie grupa staruszek ustawiła się w kolejce. Widać, że było to dla nich ważne wydarzenie, gdy w parach i trójkach stały i plotkowały o dzieciach i produktach przy półkach.

Tadao Ando święci minimalizm

Wejście do muzeum Ando

Powróciłam do świata sztuki, odwiedzając muzeum ANDO, poświęcone sztuce Tadao Ando, który zaprojektował dużą część muzeów na Naoshimie. Jego budynki to głównie szary beton, drewno i okna o niestandardowych kształtach, umieszczone w nietypowych miejscach. Mnie kojarzyło się to z domami bogaczy, których stać na wbudowane liczne półki i szafy, które pozwalają zachować minimalizm. Ogromną zaletą tych budynków jest to, jak wędruje i zmienia się w nich światło, często tworząc zaskakujące efekty.

Widzicie liczby ?

Następna była Kadoya, dom z malutkim stawem, rozświetlanym przez 125 ledowych lampek, które z bliska okazują się liczbami.

Świątynia Go o'o Shrine

Wejście do jaskini

Szklane schody do....

Stamtąd czekała nas malutka wspinaczka do Go'o Shrine. Do świątyni, a stamtąd do podziemnej groty, wchodzi się po nowoczesnych schodach. Czy aby nie prowadzą nas one do innego świata? Hiroshi Sugimoto dodał nowoczesną nutę do japońskiej sakralnej architektury.

Naoshima Plan

Następnie obejrzeliśmy drewniane rzeźby kwiatów w Gokaisho. Małą przerwę zrobiliśmy w Naoshima Plan, gdzie za darmo można zmoczyć nogi, chętni mogą kupić ręcznik za 200 jenów

Dom Dentysty

z repliką Statuy Wolności w środku

Shimacoya

Po posiłku wyruszyliśmy na poszukiwanie wszystkich prac Kazuharu Ishikawy.

Sznurek jako środek artystyczny

Rysunek kota

W sklepie z pamiątkami w porcie kupiłam obowiązkowo słodkości – omiyage – dla współpracowników. Oddaliśmy rowery i kolejny raz pojechaliśmy do Tsutsuji-so. Warto wiedzieć, że wystawy i muzea pomiędzy Chichu a Tsutsuji-so nie mają parkingu, więc zalecane jest poruszanie się pomiędzy nimi pieszo lub darmowym autobusem, który jeździ średnio co 15–30 minut. Jadąc do ostatniego muzeum, możecie naliczyć całkiem sporo kotów, ja uzbierałam dziesięć.

Wejście do Chichu

House

Autorem pierwszej wystawy, jaką zobaczyliśmy, był Walter de Maria. Jego dzieła to coś innego, mają w sobie doniosłość i powagę. Nie zakochałam się, ale cenię.
Następny był ponownie James Turrell. Po schodach wchodzi się do pokoju, w którym emitowane jest ultrafioletowe światło. Pozwolono nam się tam poruszać, a potem strofowano, że nie można przekroczyć jednego miejsca. Dodatkowo od światła rozbolały mnie oczy, więc szybko się ewakuowałam. Praca ze światłem jako przekaźnikiem sztuki niesie ogromny potencjał, jednak kij w pupie, który temu doświadczeniu towarzyszył, trochę zahamował mój entuzjazm, by całkiem dać się ponieść.
Na koniec zaś zostawiłam sobie Claude’a Moneta i jego obrazy z serii „Lilie Wodne”. Jeden z nich naprawdę imponował rozmiarem. Szkoda tylko, że jest on tak duży, że przedziela go na pół szkło. Chociaż jest to zrozumiała ostrożność.

House

Powrót promem

Trzeci dzień start

Zamek w Okayama

Ogród Korakuen

Zaskakujący staw

Naoshima dla mnie – fanki sztuki nowoczesnej, której daleko do jakiejkolwiek ekspertki – okazała się świetnym doświadczeniem. Duża część eksponatów zachwyciła mnie estetyką i pomysłowością. Do tego natura w tym miejscu jest obecna na każdym kroku – piękne zielone drzewa; ostrygi i kraby zamieszkujące kanały w mieście; piękne plaże; skrzeczące ptaki. Ku mojemu zaskoczeniu wszędzie zwracano się do mnie po angielsku, co trochę mnie irytowało, bo w czasie wolnym chcę ćwiczyć japoński. Jeśli zachęciłam was do wyprawy, polecam spróbować zarezerwować rower tutaj, a jak się nie uda, to przybyć na miejsce najpóźniej przed 9 i poszukać w innych miejscach, których listę znajdziecie w miejscowej japońskiej ulotce (uwaga, nie ma ich w wersji angielskiej).

Ostrygi w mijanych kanałach